á
â
ă
ä
ç
č
ď
đ
é
ë
ě
í
î
ľ
ĺ
ň
ô
ő
ö
ŕ
ř
ş
š
ţ
ť
ů
ú
ű
ü
ý
ž
®
€
ß
Á
Â
Ă
Ä
Ç
Č
Ď
Đ
É
Ë
Ě
Í
Î
Ľ
Ĺ
Ň
Ô
Ő
Ö
Ŕ
Ř
Ş
Š
Ţ
Ť
Ů
Ú
Ű
Ü
Ý
Ž
©
§
µ
System wartości jaki wyznaje główny bohater, jego styl życia i przestrzeń w której żyje wywołują niesmak. Vandam jest antybohaterem, na pierwszy rzut oka góra mięśni, z których potrafi zrobić użytek. Twierdzi, że w życiu najważniejszy jest honor, ale kiedy trzeba kłamie jak z nut. Patriota, pełen tolerancji dla obcokrajowców, (...) który nie szczędzi ksenofobicznych i pełnych nienawiści okrzyków.
Jednak wraz z tym jak poznajemy Vandama, okazuje się, że pod tą pokiereszowaną od bójek twarzą i siłą mięśni kryje się wrażliwe i zagubione dziecko.
Jaroslav Rudiš w swojej książce kreśli obraz czeskiego patriotyzmu, stawiając bardzo ważne pytanie, gdzie przebiega granica między patriotyzmem a skrajnym nacjonalizmem. W przypadku Czechów balansuje ona niebezpiecznie na granicy ksenofobii i autor bezlitośnie się z tym w swojej książce rozprawia. Koloryzując rzeczywistość, w brutalny i wypaczony sposób przedstawia rozerwanie światopoglądowe i narodowe Czechów.
Czy prawdziwy Czech, krzyczący "Czechy dla Czechów" pamięta o multikulturowości, która towarzyszy temu krajowi od niepamiętnych czasów? Czy pamięta o Niemcach, Żydach, Polakach, Romach, którzy są jego przodkami? Historia ciężko naszych południowych sąsiadów doświadczyła, przeżyli okupację austro-węgierską, później hitlerowską, komunizm. Czesi są już wolni, ale wciąż nie potrafią się w tej demokratycznej wolności odnaleźć, poszukując swojej tożsamości i kryjąc za talerzem knedlików i kuflem pełnym piwa. I nawet jeśli komuś wyrwie się pełne nienawiści zdanie, tłumaczy się czeskim humorem. Nienawidzą obcych , kochając ich jednocześnie.
"Aleja Narodowa" to wyraz wściekłości i złości Jaroslava Rudiša, bezlitosna i prześmiewcza karykatura czeskiego społeczeństwa. Szorstki, surowy i brutalny manifest obnażający puste slogany, hasła oraz wszystkie narodowe wady Czechów. Pisarz zadaje "Aleją Narodową" szybki, bolesny cios, zmuszający do refleksji.
Krótki, dosadny, ale przede wszystkim pełen goryczy głos w dyskusji o współczesnych Czechach i niestety nie tylko o nich.
Marta Ciulis-Pyznar