á
â
ă
ä
ç
č
ď
đ
é
ë
ě
í
î
ľ
ĺ
ň
ô
ő
ö
ŕ
ř
ş
š
ţ
ť
ů
ú
ű
ü
ý
ž
®
€
ß
Á
Â
Ă
Ä
Ç
Č
Ď
Đ
É
Ë
Ě
Í
Î
Ľ
Ĺ
Ň
Ô
Ő
Ö
Ŕ
Ř
Ş
Š
Ţ
Ť
Ů
Ú
Ű
Ü
Ý
Ž
©
§
µ
Runa Very Buck to powieść z pogranicza thrillera medycznego i sensacji. W książce znajdziemy zarówno narrację trzecioosobową, jak i pierwszoosobową, śledzimy różnych bohaterów, poznajemy elementy sprawy, która dopiero w pewnym momencie zaczyna łączyć się w spójną całość.
Głównym bohaterem jest Jori. To młody mężczyzna, student, który jest ślepo zapatrzony w neurologa, u którego chce pisać pracę doktorską. Jori to prosty chłopak – chce jedynie zostać lekarzem i ożenić się z dziewczyną, którą poznał w dzieciństwie. Niestety jest też naiwny, co widać od pierwszego momentu, gdy poznajemy go na kartach powieści. Jori stworzył sobie swój własny świat, nie dopuszcza do siebie argumentów i innego zdania, przez co wydaje się czytelnikowi postacią nieco żałosną. Ma jednak też dobre cechy – przejmuje się Runą, chce, by przeżyła operację, próbuje do niej dotrzeć. Inni widzą w niej jedynie ciało do badań, on widzi człowieka.
W powieści są dwa główne wątki – pierwszy dotyczy leczenia histeryczek. Przedstawiono nie tylko metody leczenia chorych, lecz także wspomniano o tym, jakie objawy ma histeria. Kobiety w XIX wieku nie mogły być smutne, nie wolno im było mieć depresji lub zmiennych nastrojów, bo uznawano je za histeryczki. Tiki nerwowe od razu kojarzyły się z histerią. Kobiety te leczono okrutnymi metodami, upokarzano publicznie, a nawet eksperymentowano na nich, nie zważając na ich ból, cierpienie i inne niedogodności. Bez mrugnięcia okiem oddawano je jako materiał do badań. To przerażające, gdy się o tym czyta, a jeszcze bardziej wstrząsające, gdy się pomyśli, że tego typu praktyki faktycznie się zdarzały.
Drugi wątek związany jest z dziwnymi znakami pozostawianymi w różnych miejscach. Są one trudne w rozszyfrowaniu, nie wiadomo, kto je pozostawił i w jakim celu. Czy mają one związek z jakimś kultem? A może za ich pomocą ktoś chciał przekazać coś ważnego każdemu, kto wpadnie na ich ślad? To bardzo tajemnicza sprawa, a z każdym nowym śladem robi się jeszcze bardziej skomplikowana.
Muszę przyznać, że najmocniejszym punktem powieści według mnie były elementy związane z początkami psychiatrii. Sceny, które przedstawiały szpital, były mroczne i przerażające, autorce dobrze udało się oddać specyficzny klimat, który fundował czytającemu gęsią skórkę. Trochę słabiej wypadał drugi wątek, nazwijmy go roboczo śledczym. Był ciekawy, ale nie mogłam się w niego wciągnąć, bo za akcja toczyła się wolniej.
Runa to dobry thriller medyczny, bardzo klimatyczny i momentami szokujący. Czyta się ją dobrze, choć temat nie jest lekki i łatwy, a wręcz chwilami bulwersujący, szczególnie gdy jest się kobietą i czyta się o tym, jak dwa wieki temu traktowano „histeryczki”.
Jedną z ważniejszych postaci jest student psychiatrii pochodzenia szwajcarskiego Johann Richard Hell, zwany Jori, pragnący uzyskać tytuł doktora i znaleźć sposób, aby pomóc swojej ukochanej, chorej na histerię, Pauline. W Paryżu studiuje i praktykuje, a także uczestniczy w cotygodniowych pokazach hipnozy doktora Charcota. Poukładane dotąd życie Joriego wywraca do góry nogami pojawienie się małej pacjentki, nazwanej w szpitalu Runą. Dla bohatera dziecko stanowi szansę zdobycia tytułu doktorskiego, postanawia przeprowadzić pierwszą na świecie operacyjnie tylko Joriego, ale także wielu innych osób. W szczególności Monsieur Lecoq’a, byłego policjanta, wyznawcę teorii antropologii kryminalnej Lombroso, głoszącej, że niektórzy po prostu rodzą się przestępcami, o czym świadczą charakterystyczne cechy ich fizjonomii. Podążając w ślad za tajemniczymi znakami zostawianymi w różnych miejscach Paryża oraz towarzyszącymi im niewytłumaczalnymi zgonami były detektyw zostaje wciągnięty w wir niepokojących zdarzeń. Co znaczą owe tajemnicze wiadomości oraz co wspólnego mają z małą pacjentką szpitala La Salpêtrière? Wszystkie te, a także wiele innych tajemnic, zostaje wyjaśnionych na kartach tej fascynującej, mrocznej i trzymającej do ostatnich stron w napięciu powieści.ę wycięcia obłędu z mózgu. Ta mała dziewczynka zmieni życie.
Anna Jędrzejowska Biblioteka Kraków